पखाल्न नसकेका बिचारहरु

बागमती आफै धमिलियो
विचारका मैलहरु पखाल्दा पखाल्दै
पबित्र गंगा जलसमेत प्रदुसित भो
उसका विचारका मैल पखाल्दा पखाल्दै
तर उसको मन चोखो हुन सकेन।

मन्दिरमा घन्टी र धुप दिप जलाएर
लाखौ बत्तिको आहुति दिएर
मात्र घन्टीको चारैतिर दुलो पर्यो
बत्तिको आहुतिले दैलोहरु सल्की रह्यो
तर अह उसको बिचार र मन चोखो हुनसकेन।

अझै पनि गडीमाईको मेलामा
सबै भन्दा अघिल्तिर उसलाई देख्छु
र देख्छु बुडा सुब्बा र मनोकामनाको दैलोमा
कहिले रागो, बोका र भाले बलि  चडाउदै गरेको।

बलि चढेका निरिह प्राणीको रगतका सुकेका धब्बाहरु
अहिले प्रस्टै देखिन थालेको छ उसका अखाहरुमा
जहाँ अझै भोका र अतृप्त चाहनाहरु
साउनको भेल जस्तै उर्ली रहेको छ।

त्यसैले त खडेरी परेर चिरिए जस्तै पैताला
हरेक मन्दिरमा टक्क रोकिदा
चारो टिप्दै गरेको परेवा पनि त्रसित भएर उड्छ
कतै आज उसकै बलि दिने पालो त होइन भनेर।

तर अह उसको मनमा भने शान्ति छैन
बेचैन मन र मस्तिस्कले शान्ति पाउदैन
पावोस पनि कसरि ?
रगतको फल्सामा टेकेका पैतालाले
फेरी पनि रगत्नै खोजि रहेको हुन्छ।

शान्ति त त्यहि बलि चड्ने निरिह जीवमा छ
जसको आखामा एक फेर नियाली हेर
उसको हृदयलाई एकफेर छामी हेर
एक जोडी परेवालाई पिन्जराबाट मुक्त गरि आकाशमा उडाई हेर। …

मन्दिरको दलिनमा बसेका लावारिस मनहरुलाई
एक मुठी मन खोलेर दान गरि हेर
र मन्दिरको एउटा कुनामा बसेर
जीवन र मरणको बारेमा चिन्तन गरि हेर
शान्ति र अशान्तिको बारेमा सोची हेर
नैतिकता र कर्तव्यको बारेमा घोत्लि हेर
र संसारको सबै प्राणीलाई एकफेर
आफुलाई जस्तै माया गरि हेर
तिम्रा मनका पाप र विचार आफै पखालिने छन।